Stel je voor: een mijnschacht waar honderden mannen dagelijks naar beneden gaan, binnen een paar minuten bedekt met zweet en steenkool. Ze dalen af in de schacht met een gammele lift en komen aan, waar ze allemaal een voor een inklokken op de prikklok die daar hangt. Dat is waar ik aan moet denken als ik het woord ‘prikklok’ hoor, maar mijn baas heeft er laatst ook een aangeschaft, en ik moet zeggen dat het toch wel goed werkt. Maar nu we toch lekker in die geschiedenis zitten, en ik toch ook wel wil weten hoe het precies werkt, laten we eens een duik nemen in de wondere wereld van de prikklok.

Wat is een prikklok?

Een prikklok heeft altijd hetzelfde doel gehad; precies registreren wanneer een werknemer begint en wanneer hij of zij stopt (en eventuele pauzes neemt). Een simpel mechanisme dat in de tweede helft van de 19de eeuw tot stand kwam, toen mede door de Industriële Revolutie het bijhouden van alle werknemers bijna onmogelijk werd, omdat het er zo veel waren (vooral in fabrieken). Bij die originele prikklokken hing er nog een bord langs met allerlei kartonnen registratiekaarten. Elke werknemer had een persoonlijke kaart, die hij van het bord moest halen, in de prikklok moest steken, er weer uit moest halen en terug moest hangen aan het bord.

Registreren van de werktijd

Tegenwoordig (en eigenlijk als sinds het eind van de 20ste eeuw) worden prikklokken bestuurd door een computer. Je noemt ze tegenwoordig ook eigenlijk ‘tijdregistratiesystemen’, maar prikklok is toch een makkelijker woord. De werknemer moet in deze moderne systemen een bepaalde vorm van identificatie presenteren aan het computersysteem. Dit kan in de vorm van een gepersonaliseerde code (zo werkt het bij mij op het werk) die je invoert, door een badge te scannen die je om hebt of een magneetkaart bij het apparaat te houden die op jou is afgesteld. Sommige moderne prikklokken hebben zelfs een vingerafdrukscanner of een 3D-scanner die het gezicht waarneemt van de werknemer. Deze moderne prikklokken leggen dus precies vast hoeveel uur iemand werkt, zodat alles goed geregistreerd en uitbetaald kan worden.

Toegevoegde waarde

De prikklokken van nu zijn dus qua mechanisme zeker veranderd, maar niet als het op doel aankomt. Prikklokken zijn nog steeds erg handig en besparen elke werkgever een hoop administratief werk. Dus, zelfs al roept het misschien de associatie op met mijnwerkers uit de late 19de eeuw (die ik persoonlijk niet erg vind, dan voelt het alsof ik in een verhaal zit), overweeg toch om een prikklok aan te schaffen voor je bedrijf. Het helpt.